Farkındalık, bireyin düşünceleri, duyguları ve davranışları üzerinde yoğunlaşarak mevcut anı deneyimlemesine yardımcı olan bir süreçtir. Bu süreç, kişinin kendisiyle ve çevresiyle olan etkileşimlerini daha iyi anlamasına olanak tanır. İç eleştiri ise bireyin kendi eylemlerine karşı geliştirdiği eleştirel bir yaklaşımdır. Kendi iç sesinin olumsuz yorumları, öz saygıyı zedeleyebilir ve genel ruh halini olumsuz etkileyebilir. Farkındalık sayesinde iç eleştiriyi yönetmek mümkün hale gelir. Birey, kendisini daha iyi tanır ve olumsuz düşüncelerin kaynaklarını anlamaya çalışır. Böylece, kendine karşı daha nazik ve anlayışlı olabilir. Pratik ipuçlarıyla bu süreç daha da kolaylaşır. Farkındalık ve iç eleştiri, birlikte ele alındığında kişisel gelişime büyük katkı sağlar.
Farkındalık, bireyin zihninde geçmekte olan düşüncelerini, duygularını ve hislerini anlık olarak gözlemlemesine odaklanır. Bu kavram, yalnızca dikkatimizi bir şeye vermekle sınırlı kalmaz, aynı zamanda mevcut deneyimleri yargılamadan kabullenmeyi ifade eder. Meditasyon ve öz bakım uygulamaları, farkındalık geliştirmek için sıklıkla başvurulan yöntemler arasında yer alır. Örneğin, bir meditasyon seansı sırasında, kişinin odaklanması gereken tek şey nefes almaktır. Bu sayede, aklında dolaşan düşüncelerle başa çıkma becerisi kazanır.
Farkındalığı artırmanın diğer bir yolu da günlük tutmaktır